Niestety wciąż niewiele osób bada się w kierunku nosicielstwa wirusa HIV czy innych chorób przenoszonych drogą płciową. Może to wynikać z obawy przed pozytywnym wynikiem testu. Choć w latach 80. i 90. ubiegłego wieku HIV był nierzadko wyrokiem śmierci, tak obecnie można żyć z nim w zupełności normalnie. Jako że 1 grudnia obchodzimy Światowy Dzień Walki z AIDS, warto poruszyć kwestie związane z zakażeniem HIV, aby budować społeczną świadomość. Jak zatem dochodzi do zakażenia i czy z HIV da się żyć normalnie?
Zakażenie HIV – w jaki sposób można się zarazić?
Jak powszechnie wiadomo, HIV to wirus nabytego niedoboru odporności – jak sama nazwa wskazuje – wirus prowadzi do upośledzenia systemu odpornościowego. Zdaje się, że świadomość na temat zakażenia z roku na rok rośnie, niemniej warto przypomnieć ścieżki zakażenia:
- Kontakty seksualne bez prezerwatywy – materiałem zakaźnym jest sperma, płyn preejakulacyjny, wydzielina z pochwy, krew oraz płyny ustrojowe;
- Zakażona krew mająca kontakt z uszkodzoną skórą, błoną śluzową znajdującą się w oczach, nosie, jamie ustnej i narządach płciowych. Ryzyko zakażenia występuje także przy korzystaniu ze wspólnych strzykawek czy nieprawidłowo wysterylizowanych igieł;
- Zakażenie dziecka w czasie ciąży, porodu lub karmienia.
Pamiętajmy, że nie wszystkie kontakty seksualne są równie ryzykowne. Największe prawdopodobieństwo pojawia się podczas praktyk analnych – zarówno hetero-, jak i homoseksualnych. W trakcie seksu analnego bardziej narażona jest strona bierna niż aktywna. Seks oralny cechuje się mniejszym ryzykiem zakażenia. Zachowania seksualne, w których nie dochodzi do kontaktu błon śluzowych z wydzielinami narządów płciowych lub krwią, nie niosą ze sobą ryzyka zakażenia.
Zakażenie HIV – rozpoznanie objawów
Warto zauważyć, że zakażenie wirusem bardzo często nie daje charakterystycznych objawów. Może ono przebiegać skąpoobjawowo, a nawet bezobjawowo, co znacząco utrudnia wczesne wykrycie zakażenia. U większości osób pierwsze objawy pojawiają się zwykle po 2-4 tygodniach od zakażenia – pojawiają się nagle i utrzymują się przez 3 tygodnie. Do charakterystycznych objawów zaliczymy:
- nudności;
- gorączka;
- bóle mięśniowo-stawowe;
- wysypka grudkowo-plamista z wykwitami na twarzy, tułowiu i dłoniach;
- bóle głowy, bóle gardła;
- powiększenie węzłów chłonnych;
- bóle brzucha z biegunką i utrata apetytu.
Jak zdiagnozować zakażenie HIV?
Wirus diagnozowany jest dwuetapowo. Najpierw wykonuje się badanie przesiewowe z krwi. Badanie przesiewowe zaleca się, w przypadku:
- ryzykownych kontaktów seksualnych – stosunki bez prezerwatywy, częsta zmiana partnerów;
- braku standardów dezynfekcyjnych podczas wykonywania tatuażu lub piercingu;
- używania cudzych igieł;
- ciąży – test na HIV zalecany jest kobietą ciężarnym.
Gdy wynik testu przesiewowego jest pozytywy, kolejnym etapem jest badanie metodą western-bolt – jego pozytywny wynik stanowi potwierdzenie zakażenia.
Jak żyć będąc zakażonym?
Osoby zakażone wirusem HIV mogą wieść zupełnie normalne życie. Podstawą jest oczywiście terapia farmakologiczna. Aby obniżyć ilość wirusa w organizmie, stosuje się leki antyretrowirusowe, hamujące aktywność enzymów uczestniczących w produkcji nowych cząstek HIV.
Osoby z HIV podejmujące aktywność seksualną powinny pamiętać, że ich partner seksualny musi wiedzieć o zakażeniu. Ukrywanie takich informacji ma swoje konsekwencje prawne. Jeśli jeden z partnerów jest seropozytywny, to osoba zdrowa może stosować PrEP. Czym on jest? To profilaktyka przedekspozycyjna polegająca na przyjmowaniu leków, które mogą uchronić przed zakażeniem HIV. PrEP stosuje się, zanim dojdzie do narażenia na zakażenie (przed seksem) oraz przez jakiś czas po ekspozycji. PrEP polega na przyjmowaniu raz dziennie jednej tabletki zawierającej dwa leki przeciw HIV. To rozwiązanie zaleca się głównie mężczyznom mającym kontakty seksualne z innymi mężczyznami oraz w przypadku, gdy jeden z partnerów zażywa narkotyki.
Pamiętajmy, że dwie zakażone osoby również powinny być ostrożne w kontaktach seksualnych i stosować prezerwatywę. W innym wypadku może dojść do superinfekcji – sytuacja, gdy osoba zakażona HIV nabywa od partnera bardziej zjadliwy szczep.
Podsumowanie
Zakażenie wirusem HIV może długo nie dawać objawów, dlatego też jeśli doświadczyłeś ryzykownych kontaktów seksualnych, warto udać się na badanie przesiewowe – można wykonać je za darmo i anonimowo. Osoby seropozytywne mogą prowadzić normalne życie, muszą oczywiście pamiętać o przyjmowaniu leków oraz o tym, aby informować swojego partnera seksualnego o zakażeniu.
*Zatroszcz się o siebie i swoich pracowników. Zyskaj dostęp do specjalistów i badań, bez kolejek i dodatkowych opłat. Pakiety medyczne dla firm to pozapłacowy benefit, który przyniesie Twojej firmie wiele korzyści.
Źródła:
https://upacjenta.pl/poradnik/zycia-z-hiv-mozna-sie-nauczyc-jak-postepowac-w-przypadku-zakazenia
https://preventionsida.org/wp-content/uploads/2019/10/PPS_Outils_LeSaistuVIH_flyers_Polonais.pdf
