Jeśli chodzi o ilościową wartość, to żelaza w organizmie jest niewiele. Stanowi ono zaledwie 0,01% masy ciała. Pomimo że jest go w organizmie mało, to odgrywa niezwykle ważną rolę. Jakie zatem objawy i skutki powoduje jego niedobór? Odpowiadamy.
Niedobór żelaza – rola pierwiastka
Żelazo bierze udział w podstawowych procesach biochemicznych – w transporcie tlenu, syntezie DNA, przenoszeniu elektronów i różnicowaniu komórek mózgowych. Pełni ono ważne zadanie wiązania tlenu aż do momentu, kiedy będzie on uwolniony w tkankach i komórkach docelowych.
Prawidłowe stężenie żelaza jest uzależnione od wieku i płci:
- mężczyźni: 70–200 µg/dl
- kobiety: 55–180 µg/dl
Niedobór żelaza – objawy
W przypadku niewystarczającej ilości żelaza we krwi pojawiają się objawy, takie jak:
- osłabienie;
- czasami zmęczenie utrudniające codzienne funkcjonowanie;
- bladość skóry;
- ucisk w klatce piersiowej;
- duszności;
- przyspieszone bicie serca, tzw. kołatanie;
- zimne dłonie lub stopy;
- łamliwe, osłabione paznokcie o niejednolitej strukturze, np. z podłużnymi prążkami;
- brak apetytu;
- osłabienie kondycji włosów — łamliwość, częste wypadanie;
- problemy neurologiczne — problemy z koncentracją i pamięcią, bóle głowy, zawroty i uczucie oszołomienia.
Warto zwrócić również uwagę na długotrwałe objawy niedoboru żelaza. Należą do nich, np.:
- komplikacje w przebiegu ciąży i w rozwoju płodu (spektrum autyzmu oraz ADHD);
- zaburzenia pracy i uszkodzeń serca;
- opóźnienie w rozwoju fizycznym i psychicznym dziecka;
- zaburzenia słuchu.
Niedobór żelaza – przyczyny
Lista przyczyn niedoboru żelaza jest bardzo długa. Jedną z nich jest utrata krwi i zaburzenia wchłaniania. Na te przyczyny składają się:
- obfite miesiączki, mięśniaki, krwawienia pomenopauzalne i inne problemy ginekologiczne;
- wielokrotne oddawanie krwi;
- urazy;
- operacje;
- częste hemodializy;
- powracające krwawienie z nosa;
- rozlane krwawienie pęcherzykowe w obrębie płuc;
- wylew krwi do układu pokarmowego w następstwie różnych chorób i schorzeń;
- krwiomocz;
- zapalenie żołądka — autoimmunologiczne lub wywołane przez H. pyroli;
- celiakia;
- operacja zmniejszająca żołądek albo usuwająca fragment jelita;
- stany zapalne jelit.
Niedobór żelaza może też doskwierać w przypadku stanów zwiększonego zapotrzebowania. Wtedy też należy zwiększyć żelazo w diecie bądź suplementować je odpowiednio. Problem zwykle dotyczy:
- kobiet w II i III trymestrze ciąży oraz w okresie laktacji;
- osób, u których leczy się niedobór witaminy D;
- osób bardzo aktywnych fizycznie;
- nastolatków w okresie dojrzewania.
Niedobór żelaza – skutki
Ogólnym i najczęstszym skutkiem niedoboru żelaza jest anemia. Co widoczne jest w obniżonym poziomie hemoglobiny. Deficyt pogłębia objawy i może prowadzić do poważnych zaburzeń. Nieleczona anemia może powodować zmniejszenie dopływu tlenu do mózgu, a to z kolei do niewydolności serca, depresji i poważnych zaburzeń poznawczych.
Podsumowanie
Niedobór żelaza może prowadzić do poważnych skutków. Jednym z nich jest anemia, czyli obniżony poziom hemoglobiny we krwi. Niedobór żelaza może dawać przeróżne objawy, które często różnią się w zależności od przyczyny utraty pierwiastka.
*Zadbaj o siebie i swoich bliskich. Indywidualne pakiety dają ci dostęp do kompleksowych usług medycznych. Ty i Twoi najbliżsi jesteście pod opieką i możecie liczyć na najlepszą pomoc medyczną.
Przeczytaj też:
- Cukrzyca typu 3 – jakie są jej przyczyny?
- Telekonsultacja medyczna – dlaczego warto wybrać ją w sezonie wzmożonej zachorowalności?
- Padaczka – czym jest i jakie są jej przyczyny?
- Nadciśnienie tętnicze – przyczyny i objawy
- Przerost gruczołu krokowego – przyczyny i objawy
Źródła:
https://upacjenta.pl/poradnik/niedobor-zelaza-objawy-skutki-leczenie
https://diag.pl/pacjent/artykuly/niedobor-zelaza-jakie-sa-jego-objawy-i-skutki/
