Choć choroba rzadko dotyka osoby żyjące w krajach wysokorozwiniętych, to stwarza poważne zagrożenie szczególnie dla tych niezaszczepionych. Zakażenie prowadzi do szeregu groźnych i bolesnych objawów. Dowiedz się więcej na temat przebiegu tężca.
Tężec – czym jest?
To choroba bakteryjna wywoływana przez laseczkę tężca. Do zakażenia dochodzi zwykle wskutek zabrudzenia rany lub skóry. Prowadzi ono do zwiększonego napięcia i silnych skurczów mięśni szkieletowych.
Tężec – droga zakażenia
Zakażenie może wystąpić, kiedy uszkodzona skóra styka się z ekskrementami zwierząt lub glebą, która zawiera bakterie powodujące tężec. Zanieczyszczona rana jest doskonałym środowiskiem do rozwoju laseczek tężca, gdzie bakterie się namnażają i wytwarzają neurotoksyne.
Do czynników ryzyka rozwoju tężca należą:
- zabrudzenie rany glebą (szczególnie w przypadku tej wzbogaconej naturalnym nawozem);
- zranienie narzędziami zanieczyszczonymi ziemią lub podczas pracy ze zwierzętami gospodarskimi;
- zanieczyszczenie rany ziemią, śliną, odpadami rzeźniczymi.
Tężec – objawy
Pierwsze objawy zakażenia pojawiają się zwykle od 2 dni do 3 tygodni po kontakcie z patogenami. Na początku mówi się o tzw. objawach zwiastujących, które są uogólnionymi symptomami – jest to np. ból głowy, gorączka, bezsenność czy ogólne złe samopoczucie. Kolejne występowanie objawów jest uzależnione od postaci choroby.
Tężec uogólniony daje następujące dolegliwości:
- przeczulica;
- niepokój;
- zaburzenia czucia;
- uczucie wzmożonego napięcia różnych grup mięśniowych (kończyny dolne, brzuch i tułów);
- trudności w połykaniu;
- uśmiech sardoniczny – (twarz z wysuniętymi wargami, przymkniętymi oczami i pomarszczonym czołem);
- szczękościsk;
- nadwrażliwość na bodźce zewnętrzne;
- gorączka;
- duszności;
- bezdech;
- sinica.
Z kolei tężec miejscowy objawia się poprzez:
- zakażenia w okolicach rany;
- sztywność miejscu uszkodzenia skóry.
Szczególnie ciężką postać choroby obserwuje się u noworodków, które doświadczają objawów, takich jak:
- skurcze mięśni żuchwy i twarzy;
- szczękościsk, który uniemożliwia karmienie piersią;
- skurcze mięśni tułowia i kończyn, a ciało dziecka wygina się łukowato;
- wzmożona nadwrażliwość na światło, dźwięk, a nawet dotyk.
Tężec – powikłania
Choroba może prowadzić do szeregu powikłań, które zagrażają zdrowiu i życiu chorego. Należą do nich:
- zachłystowe zapalenie płuc;
- złamania kości;
- zatrzymanie krążenia;
- niewydolność oddechową;
- rozpad mięśni;
- ciężkie zaburzenia psychiczne po przechorowaniu;
- wtórne zakażenia bakteryjne – w tym sepsa.
Tężec – leczenie
W sytuacji zaawansowanego stadium zakażenia leczenie przeprowadzane jest na oddziale intensywnej terapii. Leczenie powinno obejmować m.in. stosowanie leków z grupy benzodiazepin, antybiotykoterapię, podanie antytoksyny tężcowej i leków zmniejszających nadreaktywność układu współczulnego, a także usunięcie martwych tkanek.
Sposobem na zapobieganie tężcowi są szczepienia ochronne, które są obecnie obowiązkowe dla dzieci i młodzieży do lat 19. Z kolei osoby dorosłe, szczepione w młodości, powinny przyjmować dawkę przypominającą co 10 lat – a tym nieszczepionym zaleca się jak najszybsze przyjęcie trzech dawek.
Podsumowanie
Tężec to niebezpieczna choroba, która powstaje na skutek zanieczyszczenia rany i zakażenia laseczką tężca. W zależności od postaci daje on szereg uciążliwych objawów, a leczenie wymaga hospitalizacji. Sposobem na zapobieganie tężcowi są szczepienia, które są obowiązkowe dla dzieci i młodzieży do 19 roku życia.
*Zadbaj o siebie i swoich bliskich. Pakiety firmowe dają ci dostęp do kompleksowych usług medycznych. Ty i Twoi najbliżsi jesteście pod opieką i możecie liczyć na najlepszą pomoc medyczną.
Przeczytaj też:
- PMS – czym jest i jakie daje objawy?
- Zapalenie wyrostka robaczkowego – przyczyny
- Ostre zapalenie ucha środkowego – przyczyny i leczenie
- Swoboda Leczenia – Twój komfort i zdrowie w sezonie infekcji
- Egzema – czym jest i jakie daje objawy?
Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/165387,tezec
https://diag.pl/pacjent/artykuly/tezec-objawy-przyczyny-leczenie
