W tym roku Światowy Dzień Dawcy Szpiku przypada na 18 września. Od 6 lat to święto jest obchodzone w ponad 50 krajach na świecie. W ten sposób wyrażana jest wdzięczność za nieocenioną pomoc dawców szpiku. Aby jednak oddać komuś cząstkę siebie, należy spełnić kilka warunków. Przypomnijmy zatem, kto może zostać dawcą i gdzie powinien się zgłosić.
Dawca szpiku – kto może nim zostać?
Dawcą może zostać każda zdrowa osoba, która ukończyła 18 rok życia, ale nie przekroczyła 50 lat. Nie może być ona obciążona żadnymi chorobami genetycznymi, dziedzicznymi i przewlekłymi.
Dawca szpiku – przeciwwskazania
Istnieje szereg przeciwwskazań, które dyskwalifikują potencjalnych dawców szpiku. Do tymczasowych przeciwwskazań należy ciąża, laktacja, poddanie się operacji, a także świeżo wykonany tatuaż (dyskwalifikuje to dawce na 6 miesięcy).
Oddanie szpiku, wykluczają również:
- nosicielstwo wirusów HBV, HCV, CMV, HIV,
- choroby nowotworowe,
- cukrzyca,
- aktywna astma,
- choroby autoimmunologiczne,
- łuszczyca,
- gruźlica,
- choroby serca i nadciśnienie,
- hemofilia i inne choroby krwi,
- epilepsja i inne choroby neurologiczne,
- anemia,
- choroby nerek i układu moczowego.
Potencjalnych dawców szpiku dyskwalifikują również choroby psychiczne – schizofrenia i zaburzenia osobowości oraz uzależnienia – alkoholizm, lekomania i narkomania.
Dawca szpiku – jak wygląda zabieg?
Zwykle oddanie szpiku, odbywa się za pomocą pobrania krwi obwodowej. Metoda ta polega na wkłuciu w obie ręce wenflonu, aby krew pobierana z jednej ręki, przeszła przez specjalną maszynę (izolującą komórki macierzyste) i „wróciła” do drugiej ręki. To rozwiązanie sprawia, że dawca nie musi pozostać w szpitalu, po oddzieleniu komórek macierzystych. Przed zastosowaniem tego zabiegu, pacjenci przez 5 dni muszą przyjmować zastrzyki z G-CSF (czynnik wzrostu). Znajdujący się w nich lek, ma za zadanie uwolnić komórki, zawarte w szpiku, do krwi obwodowej.
Drugą metodą, stosowaną dość rzadko, jest pobranie szpiku z talerza kości biodrowej. Zabieg ten polega na pobraniu, za pomocą specjalistycznej igły, krwi wraz ze szpikiem kostnym. Pacjent zostaje znieczulony ogólnie i musi pozostać w szpitalu – zwykle na 2-3 dni.
Dawca szpiku – czy niesie to za sobą zagrożenie?
Warto zaznaczyć, że pobranie szpiku odbywa się wyłącznie w specjalistycznych Ośrodkach Transplantacji Szpiku. Muszą one spełniać ściśle określone kryteria, by zapewnić bezpieczeństwo dawcy i chorego.
Oddawanie szpiku nie niesie za sobą żadnych zagrożeń. Jedyne „niedogodności”, jakie mogą się pojawić, to ból w miejscu wkłucia i nudności.
Warto mieć na uwadze to, że po wybudzeniu z narkozy (stosowanej przy metodzie pobierania szpiku z talerza biodrowego), mogą pojawić się zawroty głowy czy nudności.
Jak zostać dawcą szpiku?
Jeśli ktoś chce oddać szpik, powinien zapisać się do rejestru potencjalnych dawców. W naszym kraju takich baz jest kilka, jedną z najpopularniejszych z pewnością jest ta, sporządzana przez Fundację DKMS.
Wystarczy skorzystać ze strony Fundacji DKMS, zamówić pakiet rejestracyjny przez Internet, pobrać wymaz, odesłać i zostać aktywnym dawcą. Decydując się na bycie dawcą, musimy pamiętać, że w każdej chwili może pojawić się osoba, które będzie potrzebować naszych komórek macierzystych. Ale bez obaw. To nie znaczy, że dawca nie może wykonywać żadnych aktywności i ma nieustannie czekać na wiadomość. Należy jednak pamiętać o aktualizacji danych w bazie dawców. Warto informować o tym, że w danym momencie przyjmuje się leki bądź posiada się świeży tatuaż. Dzięki temu status dawcy w bazie będzie oznaczony jako tymczasowo nieaktywny.
Podsumowanie
Twój szpik może pomóc osobom, cierpiącym na ostrą białaczkę, schorzenia autoimmunologiczne, wrodzone niedobory odporności i nie tylko. Dawcy szpiku są bohaterami, którzy ratują ludzkie życie. Oddanie szpiku nie niesie za sobą zagrożeń dla dawcy. Ponadto możesz zgłosić się do rejestru bez wychodzenia z domu i pomóc tym, którzy tego potrzebują. Jeśli tylko masz więcej niż 18 lat, a mniej niż 50, a oprócz tego odznaczasz się nienagannym zdrowiem – możesz zostać dawcą.
*Pamiętaj, że nim jednak pomożesz innym, najpierw pomyśl o sobie (to jak z sytuacją awaryjną w samolocie – maskę tlenową najpierw zakładasz sobie, a potem dziecku). Zadbaj o swoje zdrowie, decydując się na kompleksową opiekę medyczną. Dzięki pakietom medycznym zyskujesz dostęp do lekarzy specjalistów oraz do badań laboratoryjnych i diagnostycznych. To oczywiście niejedyne benefity, jest ich o wiele więcej. Abonament medyczny to alternatywa dla publicznego systemu ochrony zdrowia. Sprawdź naszą ofertę indywidualnych pakietów medycznych: https://s7health.pl/pakiety-medyczne/indywidualne.
Źródła:
http://www.rckik.radom.pl/dla-dawcow/dawca-szpiku/kto-moze-zostac-dawca-szpiku/
