Szczepionki przeciw COVID-19 budzą wiele wątpliwości. Wprowadzenie ich do obrotu, odbiło się niemałym echem. Rzecz jasna, znalazły zarówno grono zwolenników, jak i przeciwników. Zaczęto snuć nawet teorie spiskowe, według których poprzez szczepionki ludzie mają zostać zaczipowani. Nic bardziej mylnego! Szczepionki przeszły specjalistyczne badania kliniczne i zostały dopuszczone do obrotu. Mają być skuteczną bronią w walce z pandemią, a nie kontrolować ludzkie umysły.
Szczepionka przeciw koronawirusowi – dostępne szczepionki
Za dopuszczenie szczepionki przeciw COVID-19 odpowiada bezpośrednio Komisja Europejska, która otrzymuje rekomendacje od Komitetu ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi. Obecnie w Unii Europejskiej dopuszczono do obrotu dwie szczepionki mRNA – firmy BioNTech/Pfizer i Moderna, a także dwie szczepionki wektorowe – firmy AstraZeneca i Johnson & Johnson.
Szczepionki przeciw COVID-19 – czym się różnią mRNA i wektorowa
mRNA jest szczepionką syntetyczną, czyli nie wymaga pracy z wirusem, a tylko jego informacji genetycznej. Co znacznie przyspiesza proces wyprodukowania szczepionki. Szczepionki mRNA składające się z informacyjnego kwasu rybonukleinowego, przekazują instrukcje, którą komórki organizmu mogą wykorzystać do wytworzenia białka szczytowego, znajdującego się również na powierzchni wirusa. Następnie komórki wytwarzają przeciwciała przeciwko białku szczytowemu, które pomogą zwalczać wirusa.
Filarem szczepionek wektorowych są specjalne wektory, czyli fragmenty aktywnych wirusów. Te fragmenty zostały poddane zmodyfikowaniu, aby wywołać odpowiedź immunologiczną przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.
Szczepionki przeciw COVID-19 – Moderna
To szczepionka na Covid, w której substancją czynną jest mRNA, które koduje białko szczytowe wirusa SARS-CoV-2. Moderna ma za zadanie stymulować naturalne mechanizmy organizmu i pobudzić go do obrony przed wirusem wywołującym COVID-19. Szczepionka Moderna jest podawana osobom, które skończyły 18 lat.
Modernę podaje się w postaci dwóch wstrzyknięć, każde o pojemności 0,5 ml. Według zaleceń drugą dawkę podaje się po upływie 28 dni od zaaplikowania pierwszej dawki.
Szczepionka na Covid Moderna, jak i każdy lek, może powodować działania niepożądane (oczywiście nie występują one u każdego pacjenta). Należą do nich:
- ból w miejscu wstrzyknięcia (czego doświadcza niemalże 92 proc. szczepionych),
- nudności,
- gorączka,
- ból głowy.
Z wyników badań wynika, że Moderna ma 94,5 proc. skuteczności.
Szczepionki przeciw COVID-19 – Pfizer
Szczepionka na Covid Pfizer tak samo jak Moderna, jest szczepionką mRNA, czyli również wykorzystuje jeden lub więcej genów wirusa. W porównaniu do poprzednio wspominanej szczepionki na Covid, Pfizer może być podawany już osobom powyżej 16 roku życia. Szczepionkę Pfizer również należy przyjąć w dwóch dawkach, z odstępem czasowym 21 dni.
Działania niepożądane powodowane przez szczepionkę Pfizer, to m.in.:
- ból głowy,
- zmęczenie,
- nudności,
- gorączka.
Badania wykazują, że skuteczność szczepionki Pfizer wynosi 91 proc.
Szczepionki na COVID-19 – AstraZeneca
Szczepionka AstraZeneca jest szczepionką wektorową, czyli zawiera fragmenty innych wirusów, by pobudzić układ immunologiczny do wytwarzania przeciwciał.
Tę szczepionkę na Covid podaje się osobom, które ukończyły 18 lat. Jak i poprzednie szczepionki i te podaje się w dwóch dawkach z odstępem od 4 do 12 tygodni.
Szczepionka AstraZeneca oczywiści może wywołać działania niepożądane, takie jak:
- zaburzenia rytmu serca,
- duszność,
- ból brzucha,
- nudności lub wymioty.
Z badań wynika, że AstraZeneca ma 90 proc. skuteczności. Na jej korzyści przemawia również to, że w porównaniu do szczepionek mRNA jest zdecydowanie tańsza w produkcji. Dodatkowo może być przechowywana przez sześć miesięcy w temperaturze 2-8ºC.
Szczepionki przeciw COVID-19 – Johnson & Johnson
Szczepionka Johnson & Johnson, tak samo jak AstraZeneca, jest szczepionką wektorową. Sprawia, że układ odpornościowy wytwarza przeciwciała i wyspecjalizowane białe krwinki, które chronią przed COVID-19.
Może być podawana osobom, które ukończyły 18 rok życia. W porównaniu do pozostałych szczepionek, szczepionka Johnson & Johnson jest podawana tylko w jednej dawce.
Do działań niepożądanych tej szczepionki zaliczamy:
- ból głowy,
- zmęczenie,
- ból mięśni,
- nudności,
Według badań klinicznych ogólna skuteczność szczepionki Johnson & Johnson w zapobieganiu ciężkiemu przebiegowi choroby COVID-19, wynosi 85 proc. i nieustannie rośnie.
Podsumowanie
Szczepionki przeciw COVID-19 przeszły serie wymagających badań nim trafiły do obrotu. Większość z nich, prócz szczepionki Johnson & Johnson, wymaga podania dwóch dawek w odpowiednim odstępie czasowym. Każda z nich może wywoływać niepożądane działania, które zwykle są tożsame. Co ważne, wszystkie cztery wymienione szczepionki przeciw COVID-19 mają dużą skuteczność ogólną.
Źródła:
https://www.gov.pl/web/szczepimysie
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/covid-19/
https://www.gov.pl/web/szczepimysie/bezpieczenstwo
https://polmed.pl/zdrowie/szczepionka-przeciw-covid-19-charakterystyka-i-rodzaje-szczepionek/